Schaal en reikwijdte uitbraak Q-koorts in Zuid-Limburg in 2009 sterk onderschat
Q-koorts heeft zich bij een uitbraak in 2009 in Zuid-Limburg over een veel groter gebied verspreid dan destijds werd aangenomen. En zodoende kwamen er ook veel meer mensen mee in aanraking dan verwacht. De neiging om bij een uitbraak van Q-koorts de mate van verspreiding te onderschatten, loopt als een rode draad door het proefschrift van Volker Hackert.
“En dat is ook meteen een les voor andere infectieziekten, waaronder COVID-19”,
zegt hij.
Volker Hackert werkt als arts Maatschappij en Gezondheid bij de afdeling Seksuele Gezondheid, Infectieziekten en Milieu van de GGD Zuid-Limburg. Later dit jaar hoopt hij te promoveren op zijn onderzoek naar Q-koorts. ‘Mapping Underestimation in Q Fever’, luidt de titel van zijn proefschrift, met als ondertitel ‘Insights from a Major Cross-Border Outbreak in the Meuse-Rhine Euroregion’.
Q-koorts brak destijds uit op een melkgeitenboerderij in Zuid-Limburg. Op dat moment was net een nieuwe, strengere meldingsplicht van kracht: die verplichtte dierenartsen om uitbraken bij geiten aan de GGD te melden. De melding was aanleiding voor een uitbraakonderzoek waarmee Volker Hackert de verspreiding van de bacterie in kaart kon brengen.
“Wat ik zag, is dat de bacterie zich over een veel groter gebied verspreidde dan verwacht en de grens met Duitsland overstak. Veel meer mensen zijn met de bacterie in aanraking gekomen dan destijds werd aangenomen. Het werd aan alle kanten onderschat”,
vertelt hij.
Wat meespeelt, is dat lang niet iedereen ziek wordt van de bacterie. Of mensen denken: ach, het is maar een griepje. Daarnaast wordt Q-koorts in de spreekkamer van huisartsen en artsen in het ziekenhuis vanwege de weinig kenmerkende klachten lang niet altijd als zodanig herkend.
Het onderschatten van de mate waarin Q-koorts de Euregio heeft geraakt, is wat Volker Hackert betreft een wake-up call.
“Infectieziekten verspreiden zich vaak veel sneller en grootschaliger dan wij denken, mede omdat mensen niet altijd ziek worden of met klachten naar de arts gaan. Je moet zo vroeg en zo breed mogelijk pro-actief op zoek gaan naar besmettingen, ook als die niet onmiddellijk zichtbaar zijn. En je moet je maatregelen en je communicatie daarop afstemmen: vaak is het verstandiger om uit voorzorg te handelen, dan af te wachten totdat zich problemen voordoen. Dat geldt ook voor COVID-19: de snelheid waarmee het virus zich over de wereld heeft kunnen verspreiden alsmede de impact op gezondheidssystemen in verschillende landen zijn zeker in de beginfase ernstig onderschat. Ook nu missen we besmettingen als we contacten van positief geteste personen niet goed in beeld hebben en laagdrempelig testen. Bron- en contactonderzoek, daar draait het dan ook altijd om binnen de infectieziektebestrijding. Maar je moet het wel zorgvuldig blijven doen.”
Lees gepubliceerde artikelen:
Comments are closed.