Kans op schooluitval al vroeg na de geboorte te voorspellen

De kans dat kinderen de school zonder een diploma verlaten, is al kort na de geboorte te voorspellen. Vroegtijdig ingrijpen om schooluitval op latere leeftijd te voorkomen, wordt zodoende beter mogelijk. Dat stelt Marie-José Theunissen in een artikel in de november editie van Plos One. Het is gebaseerd op een onderzoek van de Universiteit Maastricht en de GGD Brabant-Zuidoost.

Marie-José Theunissen is jeugdarts bij de GGD Brabant-Zuidoost in Eindhoven. Daarnaast is ze science practitioner bij de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Brabant (Tranzo) en promovendus van de academische werkplaats Limburg. ‘Why Wait? Determinants of School Dropout in Preventive Pediatric Primary Care’ luidt de titel van het artikel. Co-auteurs zijn Hans Bosma en Frans Feron, beiden van de UM, en Petra Verdonk van de VU Amsterdam.

“Het onderzoek is gebaseerd op de dossiers van de Jeugdgezondheidszorg in Zuidoost Brabant. Daarbij hebben we gekeken naar vier leeftijdscategorieën: 0-4 jaar, 4-8- jaar, 8-12-jaar en 12-16 jaar. We hebben dus het complete levensloopperspectief van 0 tot 16 jaar in beeld”, vertelt Marie-José Theunissen.

In het schooljaar 2010-2011 waren de kinderen uit de betreffende dossiers 18 tot 23 jaar. Zij gaven toestemming voor het gebruik van de data.

“De centrale vraag luidde: kun je op jonge leeftijd factoren vinden die later schooluitval voorspellen. Het antwoord daar op is dus ja. Zo lopen kinderen die in alle leeftijdscategorieën één, of meerdere keren niet naar het JGZ-spreekuur gaan, een groter risico. In de praktijk blijken dit bovendien vaak kinderen uit eenouder gezinnen. Kinderen met een niet westerse achtergrond lopen eveneens meer risico, ook als ze wel naar de JGZ-spreekuren gaan.”

Een andere voorspellende factor voor schooluitval is bijvoorbeeld een slechte uitkomst bij de gehoortest in het eerste levensjaar. Leerproblemen in de leeftijd van 4 tot 8 jaar zijn eveneens een voorspellende factor, evenals niet sporten en geen zwemlessen volgen. Factoren die schooluitval kunnen tegengaan, werden ook gevonden.

“Kinderen die het gevoel hebben dat ze grip hebben op hun leven, lopen bijvoorbeeld minder kans om uit te vallen. Als je er al vroeg in slaagt om dat gevoel bij kinderen te versterken, kun je schooluitval misschien voorkomen. Hoe eerder je dat doet, hoe beter. Als kinderen eenmaal op het voortgezet onderwijs zitten, hebben ze al van alles meegemaakt en wordt ingrijpen veel lastiger”, zegt Marie-José Theunissen.

Het onderzoek biedt meer aanknopingspunten voor preventie, zegt zij.

“Op basis van dit onderzoek kunnen we een interventie ontwikkelen die we al heel vroeg kunnen inzetten.”

Lees hier het complete artikel ‘Why Wait? Determinants of School Dropout in Preventive Pediatric Primary Care’.